Tekst wydania drugiego został poprawiony i przystosowany do wykorzystania przez studentów studiów inżynierskich, magisterskich i doktoranckich kierunku inżynieria mechaniczna na Wydziale Mechanicznym-Technologicznym Politechniki Warszawskiej. Autor ma nadzieję, że zaprezentowany w książce materiał może być także przydatny studentom i doktorantom innych uczelni akademickich i szkół wyższych do pogłębiania i utrwalania wiedzy z obszaru termodynamiki, w celu umożliwienia stosowania jej w tak zwanych zaawansowanych technologiach.

Celem publikacji jest przedstawienie zagadnień inżynierskich związanych z bezpieczeństwem i komunikacją w systemach IoT (Internet of Things), w tym w systemach WoT (Web of Things), przy czym termin WoT oznacza koncepcję budowy systemu informatycznego wykorzystującego protokół HTTP i powiązane z nim techniki. We wstępie omówiono komponenty wchodzące w skład systemów IoT, architekturę ich połączeń i wewnętrzną architekturę urządzenia IoT, będącego minikomputerem zespolonym z wybraną rzeczą, środowiskiem, zwierzęciem czy nawet z człowiekiem, terminologię definiowaną w różnych modelach referencyjnych systemów IoT, problemy konstrukcyjne wynikające ze specyfiki tych systemów i zagadnienia badawcze inspirowane tymi problemami.
W rozdziale o bezpieczeństwie zawarto wprowadzenie podstawowych pojęć i skrótową prezentację rozwiązań stosowanych w tradycyjnych sieciach komputerowych. Uwypuklono zagrożenia specyficzne dla systemów IoT i techniki bezpieczeństwa dedykowane komponentom o ograniczonych zasobach obliczeniowych. Zaprezentowano także techniki bezpieczeństwa mogące znaleźć zastosowanie w budowie systemów WoT. Opis technik komunikacyjnych podzielono na trzy kolejne rozdziały poświęcone zagadnieniom warstwy aplikacji (identyfikacja urządzeń IoT, technologie WWW i protokoły wymiany wiadomości stosowane do budowy systemów IoT), warstwy sieci (protokół Internet w wersji szóstej – IPv6, protokół routingu) i warstwy łącza danych według modelu OSI/ISO (standardy sieci radiowych wykorzystywane do komunikacji między urządzeniami IoT i służące do podłączania tych urządzeń do internetu).
Książka jest przeznaczona dla studentów i inżynierów zainteresowanych problematyką projektowania i implementowania systemów internetu rzeczy, a potencjalni odbiorcy powinni mieć podstawowe wykształcenie informatyczne i znajomość sieci komputerowych. Wiedza zawarta w opracowaniu pomoże czytelnikowi dokonywać właściwych wyborów projektowych z olbrzymiej liczby możliwych technik i standardów, pozwoli budować bezpieczne systemy i skróci czas potrzebny na prace koncepcyjne związane z budową nowych lub rozbudową istniejących systemów IoT.

Analiza pola elektromagnetycznego w dielektrycznych strukturach wielowarstwowych jest konieczna w wielu praktycznych zagadnieniach, m.in. w geofizyce, propagacji fal oraz systemach radarowych i penetrujących. W pracy szczególną uwagę zwrócono na doprowadzenie wyrażeń opisujących wektorowe pole elektromagnetyczne do postaci przydatnej do obliczeń komputerowych.
Monografia może być wykorzystywana na uczelniach z III stopniem akredytacji, m.in. na Politechnice Warszawskiej, Wrocławskiej, Gdańskiej, Białostockiej i w Wojskowej Akademii Technicznej.

Celem monografii jest prezentacja stanu wiedzy i doświadczeń autorów w zakresie stosowania technologii naziemnego skaningu laserowego w szeroko pojętej geodezji inżynieryjnej. Ważnym elementem opracowania jest ukazanie zastosowania skaningu laserowego na wybranych przykładach. Tematyka poszczególnych rozdziałów ukazuje szeroki zakres zainteresowań autorów opracowania reprezentujących kilka ośrodków naukowo-badawczych w Polsce. Zaprezentowane przykłady stanowią jedynie wycinek możliwych zastosowań naziemnego skaningu laserowego, niemniej jednak ukazują ogromną przydatność tej technologii w wielu zagadnieniach związanych z geodezją inżynieryjną, budownictwem i dziedzinami pokrewnymi. Technologia ta w zależności od charakteru obiektu może różnić się zastosowaniem, rozkładem stanowisk pomiarowych, punktów dostosowania czy platformą pomiarową, jednak za każdym razem będzie dostarczała chmurę punktów reprezentujących dany obiekt w przestrzeni trójwymiarowej.

The structure of the monograph is very simple and contains 10 articles related to energy efficiency. The issues addressed in the publication are thematically different, but their common denominator, in addition to the aforementioned energy efficiency, is the area of electricity-using technologies. The articles cover issues including wireless transmission of electricity, modern lighting techniques for pedestrian crossings, or topics related to light pollution or reactive power compensation problems.

Energy efficiency is not only energy yield related to the energy consumption in a specific device or building but also the possibility of optimal use of the stored energy in a determine area or in the system, without the necessity for its transmission. Generation, distribution and balancing of energy demand, in a limited area, becomes an energy cluster in which, under the agreement of the entities forming the cluster, there is a possibility for effective management of energy produced and its storage, according to the requirements and assumptions of the capacity market.

The purpose of such an initiative is primarily the effective development of distributed energy, which does not have to be based solely on renewable energy sources, but can also use conventional sources, according to dedicated management models. The whole project is intended to improve energy security, have a positive impact on the environment, strengthen the local economy and generate lower costs for the end user.

According to the RES Act, a member of an energy cluster can be an enterprise, a natural person, a local government unit and their organizational units. It can also include small, medium and large public transport companies and other entities functioning in the area covered by the energy cluster. A cluster initiative may be established and operate in an area no larger than five municipalities or one county, and its purpose is to obtain financial and non-financial benefits for the members of the energy cluster.

W opracowaniu zostało zaprezentowane nowe podejście do udziału społeczeństwa w ochronie środowiska, które można scharakteryzować jako odejście od modelu konfrontacji, i przejście do modelu kooperacji organizacji społecznych i organów administracji publicznej w dziedzinie ochrony środowiska. Główną tezą pracy jest wykazanie, że obowiązujące rozwiązania w zakresie udziału organizacji społecznych w ochronie środowiska nie są skonstruowane prawidłowo.
W celu skonstruowania nowego modelu prawnego udziału organizacji społecznych w ochronie środowiska w pracy poddano analizie przede wszystkim materiał normatywny, orzecznictwo oraz piśmiennictwo z prawa ochrony środowiska, a także opracowania z prawa administracyjnego, w zakresie niezbędnym dla prowadzonych rozważań. W odniesieniu do problematyki organizacji społecznych, w pracy znalazły się także pozaprawne aspekty funkcjonowania tych organizacji oraz piśmiennictwo związane z tą tematyką.

Jubileusz 15-lecia Wydziału Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej (WAiNS) był właściwą okazją do wydania szczególnej monografii - księgi jubileuszowej, która nie tylko prezentuje Wydział w wymiarze historycznym, prawnym, organizacyjnym i osobowym, ale także przedstawia wyniki badań pracowników, skupione głównie na obszarze wyzwań, jakie nowoczesne technologie tworzą dla dzisiejszego społeczeństwa, państwa i prawodawcy.

Kadra naukowa związana z Wydziałem kształcącym studentów na kierunku administracja prowadzi zarówno badania, które wpisują się w tradycyjne obszary nauk prawnych, jak i takie, które wykraczają poza te ramy. Stąd też efekty badań ukazane zostały z perspektywy nauk prawnych, innych nauk społecznych i filozofii. Zadaniem nauk społecznych i humanistycznych jest krytyczne spojrzenie, za pomocą właściwych tym naukom metod badawczych, na fenomen nowych technologii. Podjęte badania nakierowane są na odkrywanie praw, jakim podlega rozwój technologiczny, ustalenie i nazwanie wartości, jakie leżą u jego podstaw, a także sformułowanie zasad, jakie powinny wyznaczać dynamikę tego rozwoju. Ponieważ istotna część prowadzonych na Wydziale badań dotyczy wykorzystania nowych technologii w administracji publicznej. Autorzy rozdziałów monografii z różnych perspektyw badawczych oceniają m.in. szanse i zagrożenia związane z postępem technologicznym w przestrzeni relacji władza publiczna-obywatel.

Kampanie polityczne są nieodzowną częścią życia społecznego współczesnego świata. Wpływają na wybory obywateli, a co za tym idzie - przyszły kształt państw. W swojej dynamice wykorzystują narzędzia socjotechniki i kreowania wizerunku. Politycy dopasowują swoje zachowania i hasła wyborcze do trendów i potrzeb społecznych. Celem poniższej książki jest scharakteryzowanie przebiegu kampanii wyborczej na urząd prezydenta w 2020 roku w ujęciu teorii socjologicznych. Analiza wykonana na potrzeby książki dostarcza cennej wiedzy na temat obecnych zabiegów wykorzystywanych w marketingu politycznym. Informacje te pozwalają lepiej zrozumieć przebieg kampanii i zachowania polityków, co jest istotne z perspektywy każdej osoby, która decyduje się oddać głos w czasie wyborów.

Publikacja napisana została w ujęciu socjologicznym, a wiodącą teorią jest praca E. Goffmana pt. Człowiek w teatrze życia codziennego. Zakłada ona, że człowiek ogrywa w życiu wiele ról społecznych, do których dostosowuje swoje zachowanie, wygląd i wykorzystywane atrybuty. Każdy z nas posiada wzorce różnych zachowań, które wykorzystuje w pracy, domu, na spotkaniach z przyjaciółmi czy idąc na zakupy do sklepu. Język, mowa ciała, strój zmieniają się w zależności od tego, jakie wrażanie chcemy wywrzeć na odbiorcy. Idąc za tą teorią, politycy również odgrywają rolę, która wiąże się ze sztywno określonymi zasadami i umacniana jest przez sztaby wyborcze. Poniższa praca ma celu przedstawienie roli i zachowań polityka w ujęciu teorii interakcjonistycznych.

Autorami artykułów są: M. Kisilowski, G. Kunikowski, W. Skomra, M. Wiśniewski, J. Zawiła-Niedźwiecki

Treści podręcznika odnoszą się do zagadnień, które należą do zakresu (w kolejności hierarchicznego przypisania): zarządzania publicznego – logistyki społecznej – publicznego zarządzania kryzysowego. Zarządzanie publiczne jest bardzo dynamicznie rozwijającą się subdyscypliną nauk o zarządzaniu. Jej dynamika rozwoju jest z jednej strony oczywistą pochodną szybko rosnących oczekiwań społecznych wynikających z rozwoju cywilizacyjnego, ale z drugiej strony wynika z możliwości czerpania z dorobku nauk o zarządzaniu gromadzonego przez lata w subdyscyplinach zajmujących się zarządzaniem podmiotami gospodarczymi. Logistyka społeczna jest w zarządzaniu bardzo młodą koncepcją, wyodrębnioną przez podział logistyki ogólnej na militarną, biznesową i społeczną, z uwagi na odmienne spojrzenie w sferze zarządzania publicznego na kwestie relacji między postulatami skuteczności a efektywności usług publicznych. Z kolei publiczne zarządzanie kryzysowe, znane i rozwijane od dawna pod innymi nazwami (np. obrony cywilnej) w ramach zapewniania bezpieczeństwa publicznego, od niedawna jest kojarzone jako uzupełnienie logistyki społecznej, co wynika z rosnącego przenikania się zagadnień bezpieczeństwa i komfortu publicznego.

Taki obraz, w ujęciu ogólnym, pokazany został w tym podręczniku, który jest pierwszym z serii podręczników przedstawiających kompleks zagadnień składających się na publiczne zarządzanie kryzysowe. Czytelników odsyła się do pozycji naukowych wskazanych w bibliografii oraz do pozostałych podręczników, którymi na dzień wydania są:
• Anna Kosieradzka (red.), Urszula Kąkol, Grzegorz Kunikowski, Witold Skomra, Justyna Smagowicz, Janusz Zawiła-Niedźwiecki, Planowanie cywilne – budowa planów zarządzania kryzysowego i planów ratowniczych, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• Katarzyna Rostek (red.), Michał Wiśniewski, Radosław Zając, Zarządzanie komunikacją i wiedzą w planowaniu cywilnym oraz zarządzaniu kryzysowym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.
• Michał Wiśniewski (red.), Justyna Smagowicz, Anna Uklańska, Repozytorium dobrych praktyk wykorzystywanych w planowaniu cywilnym i zarządzaniu kryzysowym, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej.

W XXI wieku, w świecie konsumpcjonizmu, indywidualizmu i demonstrowania wszelkich wolności, coraz trudniejsza staje się współpraca. Przez wielu widziana nawet jako bariera w osiąganiu własnych celów osobistych i zawodowych. Współpraca, czyli wspólna praca, wymaga bowiem widzenia poza sobą innych osób i ich celów, wymaga zaistnienia celu wspólnego, uruchamiającego wspólne działanie. Jego podstawą są wartości osób działających. Podjęcie trudu współpracy możliwe jest dzięki wspólnym wartościom łączącym ludzi.

Dzięki wspólnym wartościom dla wspólnych celów trud współpracy z powodzeniem podjęli przed stu siedemdziesięciu laty spółdzielcy. W sensie powszechnego dziś terminu „innowacja” – spółdzielnie stały się w XIX wieku, nowością w sposobie konsumpcji i produkcji.

W literaturze z dziedziny ekonomii i zarządzania, zarówno polskiej, jak i światowej, dotyczącej spółdzielczości najczęściej opisywane są spółdzielnie rolnicze, spółdzielnie mleczarskie, banki spółdzielcze, spółdzielnie pracy i spółdzielnie socjalne. Przedsiębiorstwa spółdzielcze wymienionych branż charakteryzowane są poprzez wskazanie podstawowej różnicy w stosunku do przedsiębiorstw komercyjnych – zagadnienia zysku jako celu działalności. Charakterystyka ta wskazuje, że w przeciwieństwie do przedsiębiorstw innych podmiotów rynkowych, przedsiębiorstwa spółdzielcze nie dążą wyłącznie do maksymalizacji zysku. Realizują też inne cele, będące celami członków, którzy dla ich realizacji utworzyli przedsiębiorstwo spółdzielcze. Mogą to być takie cele, jak: bezpieczne i stabilne zatrudnienie, niezawodny odbiór wyprodukowanych towarów, pozyskanie niedrogiej i zdrowej żywności, bezpieczna lokata oszczędności i pewność otrzymania kredytu, zaspokojenie potrzeb komunalnych danej społeczności, jakość życia itp.

Prędkość jazdy, z jaką mogą poruszać się kierowcy, jest podstawowym miernikiem oceny jakościowej infrastruktury drogowej. Pozostaje również dominującym czynnikiem sprawczym wypadków i kolizji drogowych, w związku z tym wymaga efektywnego zarządzania. W obszarach zabudowanych do najskuteczniejszych działań w tym zakresie należy wdrażanie rozwiązań polegających na uspokojeniu ruchu. Obecność fizycznych środków kontroli prędkości wpływa również na płynność jazdy i determinuje dynamiczne zachowania kierowców wyrażone intensywnością manewrów hamowania i przyspieszania, które nie były dotychczas szerzej analizowana w literaturze.

W pracy przedstawiono wyniki badań i analiz prędkości oraz dynamicznych zachowań kierowców w rejonie oddziaływania najczęściej instalowanych inżynierskich środków uspokojenia ruchu: fotoradarów, rond z grupy mini i małych, progów zwalniających listwowych oraz progów zwalniających w postaci wyniesionych tarcz przejść dla pieszych i skrzyżowań.

Praca składa się z dwóch części. W części pierwszej, poświęconej aspektom filozoficznym omawianych kwestii, omówiono: zagadnienie sporu o wartości od strony metodologicznej; rozumowanie erystyczne; analizy konkretnych dylematów filozoficznych; różne interpretacje relacji między zobowiązaniem wobec prawa moralnego a zobowiązaniem w sumieniu oraz rozumienie światopoglądu informatycznego. Podjęto także próby odpowiedzi na pytanie: czy światopogląd jest wyrazem optymistycznej czy pesymistycznej wizji świata? Część druga monografii obejmuje zagadnienia administracyjnoprawne, dotyczące: problemów administracyjnych; sporu o prawdę w postępowaniu administracyjnym; sporu w odniesieniu do zmian dokonywanych w zarządzaniu administracją; sporu o rozumienie dwutorowego modelu komunikacji językowej i możliwości zastosowania tego modelu w nauce administracji; sporu o rozumienie roli zasad współżycia społecznego w prawie cywilnym oraz sporu o wartości między twórcami i użytkownikami w sprawie dozwolonego użytku utworów.

Monografia jest adresowana do fizjoterapeutów, trenerów i instruktorów fitness oraz pacjentów zainteresowanych problematyką rehabilitacji schorzeń i urazów stawu skokowego. Celem jest przedstawienie autorskiego, innowacyjnego programu ćwi-czeń, wykorzystującego ruchy rotacyjne zachodzące w stawie skokowym górnym i dolnym. W części wstępnej monografii (rozdziały 1 i 2) przedstawiono m. in. ana-tomię funkcjonalną stawu skokowego. Rozdział 3 przedstawia autorski Program Ćwiczeń Rotacyjnych Stawu Skokowego ze wskazówkami metodycznymi dotyczą-cymi poszczególnych ćwiczeń. Trening obejmuje wskazówki wstępne, rozgrzewkę, stretching aktywny, zajęcia właściwe, wyciszenie i stretching statyczny. Każda z części treningu zawiera opisy ćwiczeń przystępnie omawiające: cel ćwiczenia, pozycję wyj-ściową, sposób wykonania ćwiczenia oraz pozycję końcową. Opisy zostały zilustro-wane przejrzystymi rycinami. Rozdział zawiera również zalecenia treningowe realizo-wane na etapie początkowym, średniozaawansowanych i zaawansowanych.

Na przełomie ostatnich kilkunastu lat, a w zasadzie na przełomie XX i XXI wieku, dokonała się w technice świetlnej rewolucja w zakresie źródeł światła. Pojawiły się diody elektroluminescencyjne (LED-y), choć wcześniej już znane, jednak musiały odbyć „kwarantannę” rozwojową, aby osiągnąć pełną dojrzałość aplikacyjną w szeroko rozumianym oświetleniu elektrycznym. Nie bez wpływu na wkraczanie LED-ów w obszar techniki świetlnej były też działania prawne, które w sposób administracyjny spowodowały praktycznie zakończenie ery żarowych źródeł światła. Obecnie mamy tak ukształtowaną świadomość społeczeństw, głównie w Europie, że nie tylko energooszczędność, ale także racjonalność, nowoczesność w oświetleniu elektrycznym musi się kojarzyć z wykorzystywaniem LED-ów.
Obserwując rozchwianie informacyjne na temat diod elektroluminescencyjnych, autorzy niniejszej monografii, na podstawie wieloletniej obserwacji i badań naukowych postanowili stworzyć dzieło, które rzetelnie i rozważnie przedstawi szerokie spojrzenie na diody elektroluminescencyjne, na ich możliwości wykorzystania w szeroko rozumianej technice świetlnej. W pracy przedstawiono LED-y z perspektywy ich wytwarzania, cech fotometrycznych, kolorymetrycznych i użytkowych a także zaprezentowano spojrzenie aplikacyjne na te źródła w różnych typowych obszarach wykorzystywania elektrycznych źródeł światła. Podano dość wnikliwe spojrzenie na problem zasilania i sterowania światłem przez te źródła a także na kwestię powiązania właściwości użytkowych oraz cech foto- i kolorymetrycznych z termicznymi warunkami pracy.
Mając świadomość szybkiego rozwoju technologicznego elektroluminescencyjnych źródeł światła, autorzy pracy potraktowali przekazywany materiał w formie otwartej, zakładając możliwość dalszych udoskonaleń, odkrycia nowych możliwości itp.

Autor – dostrzegając niedostatki, nadmierne uproszczenia i zagrożenia w kształceniu przyszłych adeptów techniki świetlnej – proponuje alternatywę poznawania i opanowywania wiedzy z zakresu techniki świetlnej w oparciu o trening rachunkowy. W podręczniku, opierając się na podstawowych zależnościach, definicjach i wzorach, pokazano (głównie poprzez przykłady obliczeniowe) jak można je wykorzystać i kiedy można je stosować.
W pracy zaprezentowano też teorię techniki świetlnej, jako punkt wyjścia do różnych, mniej lub bardziej zaawansowanych obliczeń przypadków, w których światło i oświetlenie są głównym obszarem zainteresowania. Zawarto też wiele zagadnień rachunkowych, w formie przykładów do samodzielnego rozwiązania, co nadaje opracowaniu wyrazistą funkcję edukacyjną.
Podręcznik pisany był głównie z myślą o studentach, którzy specjalizują się w obszarze techniki świetlnej, jednak z powodzeniem może być wykorzystywany przez inne osoby zawodowo związane z tym obszarem, a także osoby spoza branży, tworzące specjalistyczne oprogramowanie służące rozwiązywaniu zagadnień projektowych w technice świetlnej.

Niezwykle dynamicznym subobszarem oświetlenia ulicznego jest sfera używanych do tego celu źródeł światła, medialnie opanowana obecnie przez LED-y, wypromowane jako najlepsze rodzaje oświetlenia ulic przez ich producentów. Dziś niechętnie przyjmowany do świadomości jest fakt, że skuteczność świetlna LED-ów i uznanych za przestarzałe wysokoprężnych lamp sodowych są bardzo podobne, a więc energooszczędność nie powinna być argumentem przemawiającym za powszechnością stosowania źródeł elektroluminescencyjnych. W sferze wyboru oświetlenia ulicznego mamy więc bardzo dynamiczną sytuację, która wymaga spokojnej i rzeczowej interpretacji. Taki cel przyświecał decyzji napisania tej pracy przez autora dysponującego bogatym doświadczeniem wieloletniego uczestnictwa w rozwoju oświetlenia ulicznego i tworzącego dziesiątki projektów oświetlenia ulic wielu miast.

Tradycja nauczania techniki świetlnej na Politechnice Warszawskiej sięga lat dwudziestych XX wieku, a w sposób instytucjonalny funkcjonuje już blisko sto lat. W tym czasie wykształcono wielu absolwentów, którzy stworzyli własne środowisko zawodowe o wyrazistym charakterze. Mam nadzieję, że prezentowana książka umożliwi kontynuację kształcenia w zakresie techniki świetlnej, służąc wiedzą, pomagając w zrozumieniu fascynujących zagadnień związanych ze światłem, przygotowując do podjęcia pracy w zawodzie związanym z oświetlaniem. Przeznaczona jest wprawdzie dla studentów kierunku Elektrotechnika, jednak może być także wykorzystywana przez studentów innych wydziałów i kierunków kształcenia, które są związane z techniką świetlną.

IV tom serii monografii naukowych Wydziału Instalacji Budowlanych, Hydrotechniki i Inżynierii Środowiska Politechniki Warszawskiej – „CIRCULAR ECONOMY – TECHNOLOGIE”

Prezentowana monografia dokumentuje, że oczyszczalnia ścieków może być obiektem, w którym równolegle z realizacją celu polegającego na ochronie wód przed zanieczyszczeniem odzyskuje się energię oraz cenne surowce, a odpady przekształca się w produkty.
Ponieważ zasób stanowią w tym przypadku ścieki oraz biomasa odpadowa, jest to przykład biogospodarki bazującej na tzw. zasobach wtórnych, i w takim ujęciu oczyszczalnię ścieków możemy traktować jako wieloplatformową biorafinerię. Koncepcję oczyszczalni ścieków jako elementu biogospodarki cyrkularnej autorka przedstawiła w rozdziale drugim niniejszej monografii, a także w kolejnych rozdziałach prezentując doniesienia literaturowe i wyniki prac własnych odnoszące się do wybranych elementów oczyszczalni ścieków jako biorafinerii oraz podając przykład dobrej praktyki w przedmiotowym obszarze. Przedstawione w pracy rozważania wskazują na to, że oczyszczalnie ścieków posiadają duże możliwości w kontekście zmniejszenia zużycia surowców pierwotnych, ograniczenia zależności od zasobów nieodnawialnych i redukcji emisji gazów cieplarnianych, czyli trzech z pięciu celów sprecyzowanych przez Komisję Europejską w strategii dotyczącej biogospodarki.
Mogłoby się wydawać, że oczyszczalnię ścieków trudno powiązać z priorytetowym celem biogospodarki, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego. Pogląd ten staje się jednak nieaktualny, gdy pod uwagę weźmiemy, że w tego typu biorafinerii: produkowane są nawozy minerlane, mineralno-organiczne lub komponenty nawozów, które są następnie używane w rolnictwie, a także odzyskiwana jest woda, która może zostać wykorzystana do nawadniania w rolnictwie, co wpływa na ograniczenie negatywnych skutków suszy na produktywność rolną. Takie zastosowanie oczyszczonych ścieków pozwala dodatkowo na ponowne włączenie składników odżywczych (azotu, fosforu czy potasu) do naturalnych cyklów biochemicznych. Nawadniając, prowadzi się więc równocześnie nawożenie gleby, ograniczając tym samym zużycie nawozów sztucznych.
Przytoczone w monografii przykłady dokumentują również, że komunalne oczyszczalnie ścieków można wskazać jako element cyrkularnej BioWEconomy.

Skrypt poświęcony jest szeroko pojętym zagadnieniom optymalizacji, których znajomość jest niezbędna w praktyce inżynierskiej. Pierwszą część poświęcono sterowaniu optymalnemu dynamicznych układów sterowania. Omówiono zasadę minimum Pontriagina i pokazano jej uzasadnienie z wykorzystaniem rachunku wariacyjnego. Wykazano równoważność zasad Pontriagina i Hamiltona-Jakobiego-Bellmana. Omówiono warunki optymalności dla zadań z czasem swobodnym i zadań z zadanym czasem. Podano przykłady zadań z ich rozwiązaniami i zamieszczono przykłady do samodzielnego rozwiązania. Opisano też metodę rozwiązywania zadań optymalizacji obiektów liniowych z kwadratowym wskaźnikiem jakości.

W zakresie sterowania optymalizującego wskaźniki jakości niniejszy skrypt ma na uwadze głównie wielowymiarowe i liniowe układy sterowania o statycznych (stałych, niezależnych od czasu) macierzach stanu, wejść i wyjść, a także macierzach bezpośredniej transmisji sterowań. Odpowiednie ukształtowanie sterowań pozwala uzyskać spełnienie przyjętego kryterium optymalności. Sterowanie optymalne można realizować tylko w takich układach, na których zachowanie jesteśmy w stanie wpływać, a więc w układach stabilnych i sterowalnych. Na poziomie wykonawczym pożądane sterowania można zrealizować tylko wtedy, gdy odpowiednio dobrane regulatory zapewniają dobrą dokładność odtwarzania wartości zadanych. W praktyce często stosowane są liniowe regulatory PID ze względu na ich prostotę realizacji i stosunkowo dobrą jakość regulacji. W opracowaniu przedstawiono eksperymentalną metodę doboru nastaw regulatora PID, mając na uwadze sterowanie powszechnie stosowanymi silnikami elektrycznymi. Powtórzenie wybranych zagadnień z podstaw sterowania, łącznie z zagadnieniami stabilności i metodą doboru nastaw regulatora podane są w początkowej części pracy. Definicja stabilności w sensie Lapunowa i metody Lapunowa badania stabilności dotyczą zarówno układów liniowych, jak i nieliniowych. W nawiązaniu do wyznaczania sterowań optymalnych przedstawiona jest metoda programowania dynamicznego wywodząca się z zasady optymalności Bellmana. Podana jest także, wywodząca się z programowania dynamicznego, metoda wyznaczania optymalnych dróg w grafach i metoda optymalizacji dyskretnej dla dyskretnych zadań sterowania, łącznie z przykładami obliczeniowymi.

Końcowa część skryptu poświęcona jest zagadnieniom podejmowania decyzji optymalnych w warunkach niepewności. Przedstawiono szereg metod dotyczących wyboru postępowania. Podstawy teoretyczne ilustrowane są licznymi przykładami. Przekazane w tej części wiadomości są przydane zarówno do prowadzenia samodzielnej działalności zarządzającej, jak też mogą być wykorzystywane w planowaniu działań różnych urządzeń, np. robotów.